Niemand vindt overgeven leuk en de meeste mensen vermijden dit liever.
Voor sommige mensen is de angst om over te geven echter zo groot dat ze alleen nog maar bij de gedachte aan overgeven of braaksel zich onpasselijk gaan voelen, onder extreme stress komen te staan of zelfs een paniekaanval krijgen.
Bezorgt de gedachte aan overgeven of braaksel je een extreem angstig gevoel? Ben je bang om te moeten overgeven in het bijzijn van anderen?
Raak je in paniek als iemand anders dreigt over te geven? Dan lijd je misschien aan emetofobie of braakangst.
Het is belangrijk om te weten hoe je emetofobie kunt overwinnen. Ontdek hier praktische tips om overgeefangst te behandelen.
Wat is emetofobie?
Emetofobie is een panische, irrationele angst voor alles wat met overgeven of braaksel te maken heeft.
Lijd je aan braakangst, dan vind je het niet alleen vreselijk om zelf te moeten overgeven, maar raak je ook al meteen in paniek als iemand in de buurt zich niet lekker voelt.
Als jij lijdt aan emetofobie, wil je ongetwijfeld weten wat deze fobie in de toekomst met je kan doen.
Doel van deze blog: in dit artikel zal ik uitleggen wat de meest voorkomende oorzaken van overgeefangst zijn. Daarnaast zal ik je ook tips geven om deze verschrikkelijke fobie te overwinnen.
Overgeven en braaksel maken je zo angstig dat je vermijdt om bepaalde zaken te eten of te drinken en dat je situaties waarbij iemand mogelijks zou kunnen overgeven uit de weg gaat. Het is een heel vervelende aandoening die je hele leven kan gaan beheersen.
Iemand met emetofobie zal zelden te veel eten of drinken, net omwille van de angst dat ze zich hierdoor ziek gaan voelen en zouden moeten overgeven.
Zo vermijden sommige mensen met emetofobie bijvoorbeeld ook om naar de kroeg te gaan. Stel je maar eens voor dat iemand die te veel gedronken heeft er gaat overgeven.
Op bezoek gaan bij vrienden met kleine kinderen kan ook een probleem zijn voor iemand met emetofobie.
Wat als de kinderen te veel hebben gesnoept en zich hierdoor niet lekker voelen? Wat als ze iets gegeten hebben dat hen niet goed is bevallen? Wat als de kleinste spruit van het gezin zijn melk niet goed verteert?
Ook een kinderwens kan bij vrouwen met emetofobie uitblijven. De angst voor ochtendmisselijkheid is vaak zo extreem groot dat ze beslissen om niet zwanger te worden.
Als je emetofobie hebt leef je in een voortdurende angst dat je in aanraking zult komen met overgeven of braaksel, of dit nu van jezelf is of van iemand anders.
Herken je dit vervelende gevoel en schaam je je ervoor? Besef dan goed dat je niet de enige bent met dit probleem. Over braakangst wordt uit schaamte niet veel gepraat en ook artsen herkennen deze aandoening vaak niet. Toch is overgeefangst de zevende meest voorkomende fobie ter wereld.
Als je lijdt aan emetofobie dan vraag je je waarschijnlijk af waar deze angst vandaan komt. Laten we daarom eens de mogelijke oorzaken van braakangst nagaan.
Hoe ontstaat overgeefangst?
Experten hebben nog geen duidelijke oorzaak gevonden voor emetofobie. Meestal is deze aandoening het gevolg van traumatische ervaringen of onderliggende psychologische aandoeningen.
Onderzoekers van de Rijksuniversiteit van Groningen zien de oorzaken van emetofobie meestal in de kinder- of jeugdjaren. Toch kun je ook nog op latere leeftijd emetofobie ontwikkelen.
Traumatische ervaringen met overgeven en braaksel
Misschien herinner je je nog de eerste keer dat je met overgeven in aanraking kwam?
Als je als kind vaak moest overgeven en dit jou een bijzonder onaangenaam gevoel bezorgde, kan dit voor jou een traumatische gebeurtenis geweest zijn. Als je dan als volwassene de neiging voelt om over te geven, ervaar je als het ware weer dat vreselijke gevoel uit je kindertijd.
Anderzijds is het ook mogelijk dat je een nare ervaring achter de rug hebt met iemand anders die moest overgeven. Als je in je jeugdjaren op een feestje met vrienden ondergekotst werd door iemand die behoorlijk dronken was, kan ook dit voor jou een traumatische gebeurtenis geweest zijn waardoor je een extreme afkeer van braaksel hebt gekregen.
Onderliggende psychologische aandoeningen
Toch komt het ook vaak voor dat je je helemaal niet meer kunt herinneren wat nu precies de aanleiding voor je fobie was.
Wetenschappers Davidson, Boyle en Lauchlan wijdden hier in 2008 al een studie aan (1) en wat bleek? Mensen met emetofobie zijn veel angstiger om de controle over iets of zichzelf te verliezen dan personen die niet aan deze aandoening lijden. Overgeven wordt door hen beschouwd als een volledig verlies van controle. Een extreme angst om de controle over iets te verliezen kan een oorzaak zijn van emetofobie.
Ook als je een bijzonder laag zelfbeeld hebt of heel perfectionistisch bent kun je extra gevoelig zijn om emetofobie te ontwikkelen. Je bent dan bang dat die ‘knoop’ in je maag bij stress ervoor zal zorgen dat je – meestal op de meest onmogelijke ogenblikken – zult moeten braken.
Bij mensen met emetofobie kan de angst om over te geven of met braaksel in aanraking te komen bijzonder extreme vormen aannemen.
Symptomen van paniek bij emetofobie
Alleen nog maar het horen van de woorden braken, kotsen of overgeven kan bij iemand die lijdt aan emetofobie bijzonder extreme reacties teweegbrengen. Ook iemand zien overgeven of de neiging hebben om zelf te braken kan leiden tot ware paniekaanvallen.
Ervaringen met emetofobie
Het verhaal van Lisanne
"Lisanne lijdt al sedert haar puberteit aan emetofobie. Als kind was ze vaak ziek en bracht ze soms weken door in het ziekenhuis.
De oorzaak van haar braakangst wijdt ze zelf aan de vele ziekenhuisbezoeken waarbij ze vaak met andere zieke kinderen op een kamer lag. Dit heeft een zodanige invloed op haar gehad dat ze extreem bang is om in het openbaar over te geven. Alleen met de auto rijden gaat nog net, maar op uitstap gaan met vrienden durft Lisanne niet.
De angst om wagenziek te worden en te moeten overgeven is hiervoor te groot. Ook een bioscoopbezoek zit er voor Lisanne niet in. De bewegende beelden boezemen haar zoveel angst in dat ze bang is dat ze hierdoor misselijk zou worden. Lisanne vindt zelf dat haar braakangst haar sociale leven beheerst."
Het verhaal van Lars
"Lars heeft een panische angst om door bedorven voedsel misselijk te worden. De gedachte aan bacteriën en micro-organismen die mogelijks een maag-of darminfectie zouden kunnen veroorzaken bezorgen hem een extreem angstig gevoel. Boodschappen doen kost Lars veel meer tijd dan de gemiddelde Nederlander.
Hij gaat de vervaldatum van alle producten zorgvuldig na en koopt alleen voorverpakte producten die hij al jaren kent. Lars drinkt nooit alcohol omdat dit hem misselijk zou kunnen maken en naar de kroeg gaan waar iemand mogelijks dronken zou kunnen zijn, doet Lars nooit.
Zelf heeft Lars veel last van zijn aandoening, maar de angst om te moeten braken is sterker dan zichzelf."
Gevolgen van emetofobie
Zoals bovenstaande verhalen aantonen kan emetofobie een behoorlijk negatieve impact hebben op je leven.
Omdat je angst voor overgeven en braaksel zo groot is vermijd je vaak sociale situaties en word je beperkt in je bewegingsvrijheid.
Sommige mensen die lijden aan emetofobie kunnen door hun obsessie voor eventueel besmet voedsel zelfs een eetstoornis ontwikkelen.
4 Tips bij emetofobie
Misschien hoor je het niet graag, maar er bestaat geen wondermiddel om emetofobie aan te pakken. Dat is trouwens bij de meeste fobieën het geval.
Er kan een beroep gedaan worden op geneesmiddelen die allerhande angsten tegengaan en ook cognitieve gedragstherapieën kunnen je helpen. Sommige patiënten laten zich zelfs met hypnose behandelen.
Wil je zover niet gaan in de behandeling van je emetofobie, dan zijn er ook tal van manieren om deze zelf te overwinnen. Je zult dan vooral moeten vertrouwen op jezelf en op je wilskracht om de zaken anders aan te pakken.
Besef heel goed dat dit misschien wel wat tijd zal vragen. Het goede nieuws is echter dat een leven zonder emetofobie best wel mogelijk is met de juiste therapievorm.
Hieronder 5 tips om zonder braakangst door het leven te gaan:
Tip 1: de cirkel doorbreken
Het vreemde bij deze aandoening is dat mensen met emetofobie misschien al jaren niet hebben overgegeven of met braaksel in aanraking zijn gekomen.
Dit versterkt natuurlijk hun gevoel dat ze ‘goed bezig’ zijn, dat ze inderdaad door het vermijden van bepaalde situaties niet met overgeven in aanraking komen.
Als je lijdt aan emetofobie is het belangrijk deze cirkel te doorbreken. Het is niet omdat je bepaalde situaties vermijdt dat je niet met braaksel in aanmerking komt.
Wanneer je een dagboek bijhoudt van je dagelijkse gewoonten en deze een voor een probeert te doorbreken, zul je merken dat de kans dat je moet overgeven of met braaksel in aanmerking komt vrijwel nihil is.
Tip 2: zoeken naar de achtergrond
Probeer te achterhalen waar deze angst vandaan komt.
Was het een bepaalde gebeurtenis? Is het een gegronde angst? Hoe groot is de kans dat deze gebeurtenis zich nogmaals voordoet?
Als je de kans dat dit je nog eens overkomt minder hoog gaat inschatten, dan is een eerste stap naar genezing al gezet.
Tip 3: durf erover te praten
Op emetofobie rust vaak een taboe. Heel wat mensen schamen zich voor deze aandoening. Ergens beseffen ze bij zichzelf dat hun extreme angst ongegrond is, maar ze kunnen deze niet overwinnen.
Een fobie is helemaal niets om je over te schamen. Het is iets wat jou buiten je wil om, is overkomen. Een goed gesprek hierover met een vriend of een familielid dat je vertrouwt kan helpen om je te laten beseffen dat niet overal het gevaar bestaat dat je met braaksel in aanmerking zal komen.
Tip 4: bétablokkers
Hoewel medicatie specifieke fobieën niet specifiek kan behandelen of een fobie kan doen verdwijnen, kunnen bepaalde medicijnen de symptomen van angst of paniek helpen verminderen.
Bètablokkers kunnen helpen bij het voorkomen van verhoogde bloeddruk en hartslag en andere fysieke angstsymptomen die het gevolg zijn van adrenaline. Deze worden meestal genomen voordat je in situaties terechtkomt die je fobie kunnen veroorzaken.
Benzodiazepines zijn kalmerende middelen die u kunnen helpen minder angstig te worden, maar ze kunnen verslavend zijn en worden niet aanbevolen voor langdurig gebruik.
