Denk je dat je heel wat aankunt, maar blijkt later dat je hierdoor te veel stress ervaart?
Dreig je soms de controle over jezelf te verliezen door ondoordachte beslissingen?
Vind je het vaak moeilijk om je eigen gedachten en gedragingen te plaatsen?
Je bent waarschijnlijk niet voldoende zelfbewust. Hier kunnen we echter wel wat aan doen!
In dit artikel kom je te weten waarom zelfbewustzijn belangrijk is om stressbestendiger te worden en ga ik je leren om je zelfbewustzijn te vergroten. Lees dus snel verder!
Doel van dit artikel: ik ga je in dit artikel uitleggen wat zelfbewustzijn is en waarom het belangrijk is. Daarnaast zal ik het hebben over de relatie tussen zelfbewustzijn en stress.
Als laatste zal ik je tips meegeven hoe je jouw zelfbewustzijn kunt verhogen zodat je meteen aan de slag kan!
Wat is zelfbewustzijn en waarom is het belangrijk?
Volgens de Grote Van Dale betekent zelfbewust ‘met besef van eigen innerlijke kracht, waarde’.
Ben je zelfbewust dan beschik je over volgende eigenschappen:
Ben je zelfbewust, dan heb je een duidelijk inzicht in je persoonlijkheid.
Maar waarom is het zo belangrijk dat je jezelf goed kent?
Wel, hoe beter je jezelf kent, hoe beter je weet wat je zwaktes en je sterktes zijn. Bovendien weet je ook heel goed hoe je in bepaalde situaties reageert waardoor je met minder stress door het leven kunt gaan. Maar hierover later meer.
Denk vooral niet dat zelfbewuste mensen helemaal niet ten prooi kunnen vallen aan negatieve emoties. Ook als je zelfbewust ben, kun je je soms overweldigd, gestrest of teleurgesteld voelen.
Het grote verschil is dat je hier beter kunt mee omgaan. Je weet heel goed welke emoties bepaalde situaties bij jou teweegbrengen en hoe je hier op een evenwichtige manier kunnen mee omgaan.
Daniel Goleman, psycholoog en bedenker van het begrip emotionele intelligentie beschrijft zelfbewustzijn als volgt: “Iemand die zelfbewust is weet wat hij voelt en waarom.
Het vormt de basis voor intuïtief gedrag en besluitvorming. Zelfbewustzijn is als een kompas dat je leidt naar een minder stressvol bestaan”.
Zelfbewustzijn is een van de meeste essentiële vaardigheden om sterk in het leven te staan en om stress te vermijden.
Benieuwd waarom zelfbewustzijn belangrijk is voor je stressbestendigheid? Lees dan aandachtig verder.
Zelfbewustzijn en stress
Ben je zelfbewust, dan heb je minder snel het gevoel dat je de controle over je leven verliest.
En net daar draait het vaak om bij chronische stress: de gedachte aan het verliezen van controle over je geest, je lichaam of je leven.
Heb je moeite om je te concentreren of herinner je je bepaalde zaken niet zo goed meer, dan kun je het gevoel krijgen dat je de controle over je geest verliest.
Vragen als: “Zou ik aan dementie kunnen leiden?” of “Wat als dit voortekenen van Alzheimer zijn?”, steken misschien de kop op.
Ervaar je lichamelijke klachten door chronische stress, dan denk je misschien dat je aan een lichamelijke aandoening lijdt. Zo sta je er helemaal niet bij stil dat de hyperventilatieaanvallen die je soms ervaart misschien het gevolg zijn van chronische stress.
Je denkt meteen dat er lichamelijk iets mis is met jou. Resultaat: je hebt helemaal geen controle meer over wat er allemaal met je lichaam gebeurt.
Heel vaak ontstaat chronische stress door overspannenheid. Overspannenheid kan ervoor zorgen dat je het gevoel krijgt dat je de controle over je leven verliest. Je loopt er prikkelbaar bij terwijl je dit eigenlijk helemaal niet wilt.
Je gaat steeds vaker dingen uitstellen waardoor je leven een puinhoop wordt. Je kijkt apathisch tegen het leven aan en vindt het steeds moeilijker om van dingen te genieten.
Hoe beter je jezelf kent, hoe sneller je zult doorhebben dat je geest, je lichaam of jijzelf in bepaalde situaties ‘anders’ reageren.
Hierdoor kun je tijdig aan de alarmbel trekken en chronische stress vermijden.
Emoties
Zelfbewustzijn en stress staan ook nog op een ander vlak met elkaar in relatie. Laat het me even uitleggen:
Typisch voor hooggevoelige personen is dat ze alles veel emotioneler ervaren dan anderen. Krijg je als hooggevoelig persoon een opmerking over een taak die je niet zo goed hebt uitgevoerd, dan kun je hier heel fel op reageren.
Je voelt je aangevallen en je gaat meteen ook in de tegenaanval. Je beseft dat je reactie ‘over de top’ was en je voelt je hier schuldig om.
Je blijft hier maar over piekeren en dat bezorgt je nog meer stress. Hoe beter je jezelf kent (lees: hoe zelfbewuster je bent) hoe beter je met deze hooggevoeligheid kunt omgaan.
Oké, je hebt misschien wat fel gereageerd, maar zo zit jij nu eenmaal in elkaar. Je aanvaardt wie je bent, piekert er minder over en ervaart hierdoor minder stress wat betreft je reactie.
Is de relatie tussen zelfbewustzijn en stress je nog niet helemaal duidelijk, bekijk dan zeker eens onderstaande video.
Deze video laat je op een heel eenvoudige manier zien waarom mensen met een laag zelfbewustzijn zoveel stress ervaren:
Nu je weet waarom zelfbewustzijn belangrijk is voor stressbestendigheid, wil je vast ook weten hoe je je zelfbewustzijn kunt vergroten.
Hoezo, denk je misschien? Is het dan mogelijk om zelfbewuster te worden? Dat is het zeker!
Klaar om jezelf beter te leren kennen en hierdoor stressbestendiger te worden?
Neem onderstaande tips aandachtig door. Ze zullen je hierbij zeker helpen!
6 tips om je zelfbewustzijn te vergroten
Denk vooral niet dat je je zelfbewustzijn van vandaag op morgen kunt verhogen. Het hele proces van jezelf leren kennen tot op een zo efficiënt mogelijke manier met je reacties, gedachten en emoties omgaan vraagt tijd.
Mijn persoonlijke advies: neem die tijd en werk hieraan!
Tip #1 Herkennen van waarschuwingssignalen
Pas als je de waarschuwingssignalen van een laag zelfbewustzijn kent, kun je werken aan het verhogen van je zelfbewustzijn.
Nu je de waarschuwingssignalen kent, kun je praktisch aan de slag gaan om je zelfbewustzijn te vergroten.
Tip #2 Besteed voldoende aandacht aan deze waarschuwingssignalen
Het vergroten van je zelfbewustzijn betekent helemaal niet dat je jezelf moet veranderen.
Het betekent wel dat je moet proberen om jezelf beter te leren kennen zodat je met bovenvermelde waarschuwingssignalen kunt omgaan. Alleen zo kun je stress vermijden.
Tip #3 Stel je persoonlijke toolkit samen
In deze toolkit zitten vooral vragen. Het is aan jou om er een antwoord op te formuleren.
Kom je in een bepaalde situatie terecht waarbij je meteen in de verdediging gaat, ga dan bij jezelf na wat de onderliggende reden is.
Voel je je bedreigd? Voel je je onzeker? Heb je het gevoel dat je geen controle hebt over de situatie?
Leg je de schuld van je falen bij iemand anders? Vraag je dan af waarom je de verantwoordelijkheid niet wilt of kunt dragen.
Hoe dieper je nadenkt over je emoties of reacties in bepaalde omstandigheden, hoe beter je deze zult begrijpen. Hoe beter je je emoties begrijpt, hoe minder stress je zult ervaren.
Tip #4 Houd een emotiedagboek bij
Door het bijhouden van alle emoties zet je een belangrijke stap bij het vergroten van je bewustzijn.
Hou niet alleen je gedachten en emoties bij in bepaalde situaties. Noteer ook wat er op dat moment precies gebeurde.
Analyseer daarna de onderliggende redenen waarom je een bepaalde emotie ervaarde.
Een voorbeeld zal je misschien alles duidelijker maken.
Stel dat je lijdt aan een vorm van hoogtevrees. Met je collega’s heb je een teambuilding namiddag en jullie gaan muurklimmen. Het zweet breekt je uit bij het horen van de geplande activiteit.
Je spreekt je collega’s hierover aan. Zij stellen voor om het toch te proberen: “Je hoeft toch helemaal niet zo hoog te klimmen en misschien kun je gewoon kijken hoe wij het doen. Daarna kunnen we gezellig samen genieten van een drankje.”
Je gaat meteen in de verdediging: je verwijt hen dat ze jouw mening niet hebben gevraagd, dat ze het maar mooi bekijken en dat je wel met ‘echte’ vrienden iets gaat drinken.
Wat kun je in dit geval noteren in je dagboek?
Analyseer vervolgens waarom je zo tekeerging tegen je collega’s. Je was bang om te veel stress te ervaren tijdens de activiteit.
Eigenlijk lag de schuld helemaal niet bij hen. Je bent je er bewust van geworden dat je te hard bent tekeergegaan.
Tip #5 Bekijk jezelf vanuit het standpunt van anderen
Feedback van anderen is belangrijk om zelfbewuster te worden.
Maar hoe lager je zelfbewustzijn, hoe moeilijker je het vindt om anderen om raad te vragen. Je voelt je al vrij onzeker, dus door feedback van anderen zal deze onzekerheid misschien net toenemen.
Doe het toch! Een vriend vragen om je sterke maar ook je zwakke punten te verduidelijken is een belangrijke stap naar een groter zelfbewustzijn.
Ook als je denkt dat je jezelf vrij goed kent kan een externe blik van anderen nuttig zijn om een duidelijker beeld te krijgen van jezelf.
Tip #6 Test je zelfbewustzijn
Er bestaan heel wat testen om je zelfbewustzijn te evalueren. De meest gekende test is de ‘Self Consciousness Scale (SCR-S)’ van de Amerikaanse psycholoog Michael F. Scheier.
Aan de hand van de vragen in deze test leer je jezelf beter kennen waardoor je kunt werken aan je zelfbewustzijn.
