De klachten en kenmerken van stress zijn niet altijd duidelijk.
Maar de gevolgen en consequenties kunnen je lichaam volledig aftakelen.
Daarom is het goed om lichamelijke klachten van stress te herkennen en op te lossen.
In dit artikel leer je de 10 meest voorkomende klachten van (chronische) stress. Ook leer je wat je hiertegen kunt doen.
Doel van dit artikel: Na het lezen van dit artikel zal je precies weten wat de meest voorkomende lichamelijke klachten zijn van stress. Zo kan je dit meteen herkennen. Ook zorg ik ervoor dat je wat handvaten krijgt om deze klachten door stress ook weer op te lossen.
De meest voorkomende lichamelijke klachten van stress
Chronische stress is een langdurig en onophoudelijk gevoel dat je onder druk staat.
Je voelt je constant zenuwachtig, geagiteerd en angstgevoelens steken vaak de kop op.
Chronische stress kan worden veroorzaakt door de druk van het dagelijkse leven, je werk of door traumatische gebeurtenissen.
Heel belangrijk om weten is dat chronische stress je gezondheid flink kan schaden als het niet wordt behandeld.
Je kunt er allerlei lichamelijke klachten door krijgen die je in eerste instantie helemaal niet associeert met stress. Maar hoe komt het nou precies dat stress zo’n verwoestende invloed heeft op je gezondheid?
Laten we bij het begin beginnen…
Zodra je je gestrest begint te voelen gaat je lichaam reageren.
De eerste reactie op stress begint in de hypothalamus in de hersenen. Deze stuurt signalen naar de hypofyse en de bijnieren. Een waterval aan stresshormonen komt vrij.
Deze verspreiden zich door je lichaam waardoor je hart harder gaat kloppen, je sneller ademhaalt, je bloeddruk de hoogte in schiet en je gaat zweten.
Al deze reacties hebben een gemeenschappelijk doel: je helpen om met gevaar om te gaan zodat je kunt overleven.
Dit overlevingsmechanisme wordt ook wel de ‘fight or flight’ respons van het lichaam genoemd en stamt uit het aller prilste begin van de mensheid.
Stel je even voor dat een van je voorouders uit de oertijd oog in oog kwam te staan met een mammoet. Vechten of vluchten was noodzakelijk om te overleven en hiervoor had de oermens veel energie nodig. Deze energie verkreeg hij door het vrijkomen van stresshormonen. Eenmaal het gevaar was geweken namen deze af en kon de jager zijn tocht rustig verderzetten.
Zo gaat het ook met de hedendaagse mens.
Als jij een vrachtwagen op jou ziet afgereden komen dan zorgen stresshormonen ervoor dat je actie kunt ondernemen. Je vindt de kracht om in de berm te springen en ontwijkt hierdoor de vrachtwagen. Je komt er weliswaar met de schrik van af maar je beseft dat je veilig bent en je stresshormonen nemen af.
Tot zover is er niets aan de hand.
Problemen ontstaan wanneer onder invloed van (chronische) stress deze hormonen niet meer uit je lichaam verdwijnen. Je lichaam blijft in verhoogde staat van paraatheid en hierdoor vergroot de kans op lichamelijke klachten.
De gevolgen van lichamelijke klachten door stress
Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat chronische stress heel wat lichamelijke klachten kan veroorzaken.
Zo toonde een studie, gepubliceerd door de American Psychological Association, aan dat stress gekoppeld is aan een slechte werking van het immuunsysteem. Het kan zelfs zo ver gaan dat je immuunsysteem er helemaal door in de war geraakt en net je gezonde cellen gaat aanvallen in plaats van ziektemakers.
Een andere studie wees dan weer uit dat deze waterval aan hormonen die vrijkomt onder invloed van stress, de microgliacellen negatief beïnvloedt. Microgliacellen zijn zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg.
Recent onderzoek gepubliceerd in Frontiers in Microbiology, bewees dan weer dat stress de micro-organismen in de darmen flinke schade kunnen toebrengen.
Als je buikpijn door stress hebt is er dus echt wel meer aan de hand dan enkel het gevoel van die knoop in je maag.
Welke lichamelijke klachten krijg je van stress?
Klacht 1: SOLK-klachten
SOLK staat voor Somatisch Onverklaarde Lichamelijke Klachten.
Misschien ben je niet vertrouwd met de term somatisch. Een somatische aandoening is een ziekte waarbij iemand lichamelijke klachten en symptomen heeft.
Niet-somatisch betekent dat er geen ziekte is die deze lichamelijke klachten veroorzaakt.
Het zal je misschien niet verbazen: stress is hier vaak een van de belangrijkste oorzaken van.
Je kunt je constant moet voelen, onophoudelijke maag- en darmklachten hebben, last hebben van onverklaarbare spier- en gewrichtspijn, enz..
Onderstaande video laat je heel duidelijk zien waar SOLK-klachten vandaan komen en welke rol stress hierbij speelt.
Klacht 2: Spier- en gewrichtspijn
Je brengt veel tijd door op kantoor. Vaak heb je rugpijn en pijnlijke schouders. Je vraagt je af waar deze klachten vandaan komen. Je werkplek is toch ergonomisch ingericht en je let vaak op je houding.
Onder invloed van stresshormonen spannen je spieren zich op. Als het niveau van deze stresshormonen door chronische stress hoog blijft, dan staan je spieren altijd gespannen. Hierdoor kun je flink wat pijn hebben in je spieren en gewrichten.
Maar dit is niet alles. Sta je lange tijd onder stress dan kun je ook spierreuma door stress krijgen, een auto-immuunziekte. Je afweersysteem vecht als het ware tegen jezelf. Constante pijn in je pezen, spieren en gewichten is hiervan het gevolg.
Klacht 3: Slaapproblemen
Na een drukke werkdag voel je je uitgeput. Toch kun je de slaap niet vatten… je ligt te piekeren over alles waar je je verantwoordelijk voor voelt.
Van nature uit produceert ons lichaam gedurende de dag normale hoeveelheden cortisol. Deze hoeveelheden pieken na het ontwaken en nemen gedurende de dag geleidelijk aan af. Doet zich een stressvolle situatie voor, dan verhoogt het cortisolgehalte in je lichaam waardoor je hyperalert wordt. Niets mis mee…
Onder invloed van chronische stress blijft het cortisolgehalte in je lichaam echter hoog. Je lichaam komt niet meer tot rust. Ook niet als je je uitgeput voelt en behoefte hebt aan slaap.
Maar er is nog een reden waarom je vaak niet goed slaapt als je stress hebt. Ook nachtelijk zweten door stress kan je nachtrust behoorlijk verstoren en ook hierbij spelen stresshormonen een negatieve rol.
Klacht 4: Hoge bloeddruk
Je bloeddruk zorgt ervoor dat al je organen en spieren voldoende zuurstof en energie krijgen.
Als je bloeddruk plots de hoogte in schiet tijdens een stressvolle situatie is dit helemaal niet zo erg. Is het gevaar geweken dan neemt je bloeddruk weer normale waarden aan.
Blijft je bloeddruk onder invloed van chronische stress echter hoog, dan kan dit op termijn gevaarlijk zijn.
Ik gebruik hier heel bewust de term ‘op termijn’ want de symptomen van een hoge bloeddruk zijn niet altijd even uitgesproken.
Een hoge bloeddruk door stress wordt dan ook vaak een ‘silent killer’ genoemd. En dat is net het tragische. Want als een hoge bloeddruk lang aanhoudt dan kan dit je hart- en bloedvaten beschadigen.
Klacht 5: Oorsuizen
’s Avonds plof je neer op de bank om van de stilte te genieten. Hoe meer je tot rust probeert te komen hoe harder die vervelende fluittoon in je oren klinkt.
Oorsuizen door stress kan je leven tot een hel maken. Het is een fantoomgeluid waar je moeilijk de vinger op kunt leggen maar het is wel constant aanwezig.
Een van de redenen kan zijn dat je door een hoge bloeddruk het ruisen van het bloed door je aderen hoort.
Maar ook het stresshormoon cortisol speelt hierbij een rol. Dit hormoon tast je immuunsysteem aan waardoor je veel gevoeliger bent voor oorontstekingen en een ontsteking van het evenwichtsorgaan.
Cortisol kan ook je zenuwbanen aantasten waardoor je gehoorzenuw verkeerde signalen doorgeeft naar je hersenen.
Klacht 6: Huidaandoeningen
Onderzoek heeft aangetoond dat huidaandoeningen uitgelokt en erger kunnen worden door stress.
De boosdoener is in dit geval CRH of het Corticotrope Releasing Hormoon. Door dit hormoon gaan de bijnieren cortisol produceren. CRH kan zich echter ook binden aan receptoren in de talgklieren. Deze binding zorgt voor extra talg waardoor je sneller puistjes krijgt.
Omdat onder invloed van cortisol je immuunsysteem minder goed werkt, kunnen bacteriën makkelijker binnendringen in kleine wondjes op je huid waardoor je allerhande huidproblemen door stress kunt krijgen.
En dan is er nog het feit dat je onder invloed van stress minder gezond eet. Je huid is veel meer gebaat bij een gezond slaatje dan bij een vette pizzapunt.
Klacht 7: Burn-out klachten
Burn-out is een toestand van mentale en fysieke uitputting, veroorzaakt door overmatige en langdurige stress. Het treedt op wanneer je je overweldigd voelt, emotioneel uitgeput en niet in staat bent om aan de constante eisen te voldoen.
Je wordt minder productief. Al je energie verdwijnt tot je helemaal opgebrand geraakt. Je wordt steeds hulpelozer, hopelozer, cynischer en na verloop van tijd kan je het gevoel krijgen dat je leven geen enkele zin meer heeft.
Ook lichamelijk kan een burn-out zijn tol eisen:
Klacht 8: Maag-en darmproblemen
Misschien herken je het: vlak voor een sollicitatiegesprek moet je vaak naar de wc of tijdens een eerste date heb je last van maagoprispingen.
Als je onder chronische stress staat kan je deze vervelende maag-en darmproblemen constant ervaren.
Als je lichaam voelt dat het in gevaar is, gaat alle energie naar lichaamsdelen die je kunnen beschermen. Je spijsvertering heeft hierbij niet zo’n belangrijke functie, dus gaat daar niet veel energie naartoe.
Misschien wist je het niet maar je maagdarmstelsel bestaat voornamelijk uit spierweefsel. Onder invloed van stress spannen spieren zich aan, dus ook deze van je maagdarmstelsel.
En dan is er nog het feit dat cortisol ervoor zorgt dat de samenstelling van je darmflora verandert.
Klacht 9: Kortere levensduur
Stress kan letterlijk de nagel aan je doodskist zijn.
Uit onderzoek aan het Finse Instituut voor gezondheid en welzijn blijkt dat chronische stress je leven met 2,8 jaar kan verkorten.
Een grote schok? Goed zo! Dat was ook mijn bedoeling.
Als je hier wat dieper over nadenkt is dit eigenlijk niet zo vreemd. Als je lichaam zich constant in de vecht- of vluchtmodus bevindt dan werken alle organen in je lichaam veel harder. Dit betekent ook dat je organen sneller zullen aftakelen.
Ook een hoge bloeddruk door stress kan een heel negatieve impact hebben op je hart- en bloedvatenstelsel waardoor je gevoeliger bent voor hartaandoeningen en beroertes.
Tel hierbij nog de verwoestende invloed van cortisol op je immuunsysteem en je begrijpt meteen waarom chronische stress je levensduur sterk verkort.
Klacht 10: Depressie
Ongeveer de helft van de mensen die depressief zijn maken te veel stresshormonen aan.
Volgens wetenschappers zorgt langdurige stress ervoor dat de hippocampus krimpt. De amygdala – het gebied van de hersenen dat met angst te maken heeft - wordt juist overactief en groter.
Mensen met een vergrote amygdala onthouden negatieve informatie beter dan positieve informatie. En hier kun je behoorlijk depressief van worden.
Depressie zou ook te maken hebben met een serotonine-gehalte in het brein. Veel antidepressiva verhogen het serotonineniveau en daarom schrijven artsen vaak benzodiazepines voor bij depressie door stress.
Dit kan echter altijd maar een tijdelijke oplossing zijn! Op termijn brengen deze medicijnen je lichaam namelijk nog meer schade toe.
Hoe je dan wel voor altijd verlost kunt geraken van stress kom je hieronder te weten.
Hoe kun je lichamelijke klachten door stress oplossen? 4 tips
Tip 1: Identificeer stress triggers aan de hand van een dagboek
Schrijf op welke situaties voor jou bijzonder stressvol zijn en welke lichamelijke klachten deze uitlokken. Zo krijg je meer inzicht in jezelf en leer je welke situaties goed of slecht voor je zijn.
Hoe ga je hierbij te werk?
Tip 2: Analyseer je stressdagboek
Zelfs als het bijhouden van een dagboek je helpt om je stress onder controle te houden, is het toch een goed idee om een analyse te maken om te zien of er duidelijke patronen zijn.
Houd hierbij vooral rekening met het volgende:
Ga vervolgens na wat je zou kunnen doen om de situaties die de meeste stress en lichamelijke klachten veroorzaakten, te verbeteren.
Noteer manieren waarop je deze situaties anders kunt aanpakken.
Dit zou je een goed idee moeten geven van de meest voorkomende oorzaken van stress in je leven.
Eenmaal je deze kent kun je beginnen werken aan het beheersen van je stressniveau.
Tip 3: Doe de 4-7-8 ademhaling
De 4-7-8 ademhalingstechniek is een ademhalingspatroon ontwikkeld door Dr. Andrew Weil.
Hoe beter je deze ademhalingstechniek beheerst, hoe rustiger je je gaat voelen en hoe stressbestendiger je wordt.
Hoe ga je tewerk bij deze ademhalingstechniek?
Tip 4: Vraag om de juiste hulp
De bovenstaande symptomen zijn gelukkig niet het einde. De klachten en kenmerken van stress zijn namelijk te voorkomen en op te lossen!
Mocht je nu concluderen dat stress en spanningen de oorzaak zijn van jouw lichamelijke klachten, hoeft dit niet te betekenen dat jij er voor de rest van je leven mee moet leven.
Door je manier van leven op de juiste manier te veranderen kun jij namelijk voorgoed van stress klachten verlost en genezen raken.
Met behulp van ‘Het Stressvrij Geheim’ kun jij uit de stresscirkel komen.
Hierin leer je onder andere:
Doe nu eerst de gratis Stress test hieronder en ontdek in welke fase je zit van stress. Daarna stuur ik het e-boek ‘Het Stressvrij Geheim’ direct naar je toe.