Steeds meer mensen hebben te maken met langdurige stress en spanningsklachten.
Wellicht ben jij hier één van.
De gevolgen van chronische stress zijn ontzettend gevaarlijk voor je gezondheid.
Het is daarom belangrijk dat jij weet wat langdurige stress met je lichaam doet.
Daarom leer jij in deze blog de meest voorkomende (en gevaarlijke) complicaties van stress.
Doel van dit artikel: We gaan na welke impact stress heeft op je lichaam en wat de gevaarlijke gevolgen hiervan kunnen zijn. Hierdoor ga je gelijk ook beseffen waarom het zo belangrijk is om iets te doen tegen (chronische) stress in je leven.
Wat doet stress met je lichaam?
Stress is een natuurlijke lichamelijke en geestelijke reactie op gebeurtenissen in je leven. Iedereen heeft van tijd tot tijd wel eens stress.
Alles - van alledaagse verantwoordelijkheden zoals werk en gezin tot ernstige levensgebeurtenissen zoals ziekte of de dood van iemand die je dierbaar is - kan stress opwekken.
In acute gevaarlijke situaties kan is stress goed voor jou. Door een stressreactie ben je in staat bepaalde situaties te overleven.
Je lichaam reageert op stress door hormonen af te geven die je hartslag en ademhaling verhogen en je spieren klaarmaken om te reageren. Dit heet trouwens de fight or flight respons van het lichaam.
Chronische stress zorgt er echter voor dat je lichaam deze stresshormonen blijft afgeven, ook als er zich geen acute gevaarlijke situaties voordoen.
Als het niveau aan stresshormonen altijd hoog blijft in je lichaam kan dit grote en gevaarlijke gevolgen hebben voor je gezondheid.
Wat zijn de symptomen van te veel stress?
Laten we eerst even nagaan waarom te veel stress precies zo gevaarlijk is voor je gezondheid.
Het is je centrale zenuwstelsel dat verantwoordelijk is voor het uitlokken van de ‘fight or flight’ respons van je lichaam.
In je hersenen zet de hypothalamus de bal aan het rollen. De hypothalamus is een heel belangrijk deel in je hersenen omdat dit instaat voor de regeling van alle hormonen.
Hoe stress je lichaam beïnvloedt kom je in onderstaande video te weten:
Als de hypothalamus merkt dat je lichaam in gevaar is, stuurt deze een seintje naar je bijnieren om de stresshormonen adrenaline en cortisol vrij te geven.
Deze hormonen versnellen je hartslag en sturen bloed naar de gebieden die het in een noodsituatie het hardst nodig hebben, zoals je spieren, je hart en andere belangrijke organen.
Stel dat je lijdt aan hoogtevrees. Met het hele gezin trek je erop uit voor een wandeling. Jullie komen in een heuvelachtig landschap terecht. Zolang de bergen slechts heuveltjes zijn gaat alles goed. Naarmate de tocht vordert beginnen deze heuveltjes op echte bergen te lijken en plots slaat de angst je om het hart.
Allerlei scenario’s spoken door je hoofd en je gaat je steeds gespannener voelen. Op een gegeven ogenblik gaat je hart zo snel tekeer dat je denkt dat je een hartaanval zult krijgen.
Je geraakt in ademnood en dreigt een paniekaanval te krijgen. Je beslist meteen om naar een lager gedeelte te lopen. Langzaam voel je je weer rustiger worden.
In dit geval heeft je hypothalamus je bijnieren geseind dat ze de stroom aan stresshormonen mogen stopzetten.
Heb je chronische stress, dan gaat je hypothalamus ervan uit dat je lichaam constant in gevaar is. Hierdoor blijft het de bijnieren vragen om stresshormonen aan te maken. Je bijnieren zijn heel gehoorzaam wat dat betreft en blijven grote hoeveelheden adrenaline en cortisol aanmaken.
Omdat je bijnieren onder het commando van de hypothalamus zo hard moeten werken kunnen deze het op een gegeven ogenblik moeilijk krijgen en uitgeput raken. Dit heet bijnieruitputting en is een eerste gevaarlijk gevolg van chronische stress.
Bekijk even onderstaande video om meer te weten te komen over bijnieruitputting.
Een teveel aan deze stresshormonen is bijzonder schadelijk voor je lichaam. Op lange en zelfs op korte termijn kun je heel wat vervelende en zelfs gevaarlijke symptomen en klachten krijgen met heel schadelijke gevolgen voor je algemene gezondheid.
Alle symptomen van te veel stress
Misschien had je bepaalde symptomen en klachten helemaal niet met stress in verband gebracht. Dat is heel normaal.
De meeste mensen weten niet welke negatieve impact stress op hun gezondheid kan hebben en welke vervelende maar ook gevaarlijke gevolgen er vasthangen aan stress.
Symptoom 1: Vermoeidheid
De stresshormonen die constant door je lijf gieren kunnen je behoorlijk uitputten. Ze versnellen zowel je hartslag als je ademhaling. Deze constante druk heeft een uitputtend effect op je hele lichaam waardoor je je de hele tijd moe voelt.
Een ander gevolg van deze stresshormonen is dat je minder goed slaapt.
Stress activeert de hypothalamus-hypofyse-bijnieras in de hersenen. Verschillende studies hebben uitgewezen dat deze een belangrijke rol speelt bij de slaap-waakregeling.
Al bij het ontwaken maakt je hypofyse het ACTH-hormoon aan. Dat activeert je bijnieren om cortisol te produceren.
’s Morgens zijn je cortisolwaarden hoog. Dat is heel normaal want je moet er een hele dag tegenaan. ’s Avonds wordt er minder cortisol aangemaakt zodat je lekker kunt slapen.
Onder invloed van stress raakt de hypothalamus-hypofyse-bijnieras in de war. Ook ’s avonds stuurt deze signalen naar de bijnieren om cortisol aan te maken. Door hoge cortisolwaarden kom je ’s avonds niet tot rust en kun je de slaap moeilijk vatten.
Tel hierbij nog het gepieker waar je onder invloed van stress aan ten prooi valt en je begrijpt meteen waarom je je overdag vermoeid voelt.
Symptoom 2: Aanhoudende hoofdpijn
Meerdere studies hebben een verband aangetoond tussen stress en hoofdpijn.
Er zijn wel meerdere soorten hoofdpijn die het gevolg zijn van stress.
Heel typisch is spanningshoofdpijn. Misschien herken je dat pijnlijke gevoel rond je hoofd, alsof er een strakke band omheen zit.
Zo’n spanningshoofdpijn kenmerkt zich vaak door een doffe pijn of een druk op je voorhoofd of aan de zijkanten en de achterkant van je hoofd. Deze pijn kan ook uitstralen naar je nek en je schouders.
Ook migraine is een vorm van hoofdpijn die stressgerelateerd is, zo blijkt onder meer uit onderzoek aan de afdeling klinische neurowetenschappen van de Universiteit van Calgary.
Volgens dit onderzoek worden migraineaanvallen vooral uitgelokt door het vrijkomen van het ACTH-hormoon. Dit is het hormoon dat ervoor zorgt dat de bijnieren cortisol gaan produceren. Maar ook psychologische reacties op stressfactoren kunnen migraineaanvallen uitlokken.
Heel zorgwekkend is trouwens dat net deze migraineaanvallen stressors kunnen zijn waardoor je eigenlijk in een vicieuze cirkel terechtkomt en chronische migraine kunt krijgen.
Symptoom 3: Prikkelbaarheid
Na een drukke werkdag kom je thuis en je vriend vraagt wat er op het menu staat. Je snauwt hem toe dat hij best wel zelf zijn potje kan koken als je het zo druk hebt. En waarom heeft hij in hemelsnaam zelf geen boodschappen gedaan als hij zo’n grote honger had!
Een ander belangrijk gevolg van chronische stress is dat je vaak prikkelbaar bent. Dat je met andere woorden een kort lontje door stress hebt.
Onder invloed van stresshormonen kun je veel gevoeliger of intenser reageren in bepaalde situaties. Je zenuwstelsel staat door chronische stress altijd op scherp. Je lichaam is namelijk constant op zijn hoede voor dreigend gevaar. Hierdoor worden je zintuigen hypergevoelig en prikkels lijken veel intenser.
Maar ook andere gevolgen van stress kunnen ervoor zorgen dat je prikkelbaar bent. Denk maar aan een tekort aan slaap of hoofdpijn door stress.
Symptoom 4: Huiduitslag
Huiduitslag breng je misschien niet zo meteen in verband met stress. Toch is dit een veelvoorkomend gevolg van chronische stress.
Huiduitslag door stress kan zich op verschillende manieren uiten.
Rode vlekken op de huid en acne worden het vaakst in verband gebracht met stress. Rode vlekken als je tijdens een stressvolle situatie bloost zijn je waarschijnlijk niet onbekend. Door chronische stress kun je blijvend last hebben van deze rode vlekken.
Maar chronische stress kan ook ergere gevolgen hebben voor je huid.
Zo kan het je huid behoorlijk uitdrogen. Maar je kunt ook vaker opstoten van psoriasis, eczeem en netelroos krijgen in stressvolle periodes. En ook het herpes labialis virus dat zich uit in koortsblaasjes, kan onder invloed van stress actief worden.
Symptoom 5: Maag- en darmproblemen
Snel nog even naar de wc rennen voor een sollicitatiegesprek of een date. Een knoop in je maag net voor een belangrijke presentatie. Je herkent het vast wel…
De gevolgen van stress op je maag-darmstelsel zijn legio.
De boosdoener? Inderdaad: stresshormonen en dan specifiek het stresshormoon cortisol. Cortisol kan je maagdarmstelsel op verschillende manieren flink in de war brengen.
Cortisol zorgt ervoor dat je spieren zich opspannen. Je maagdarmstelsel bestaat hoofdzakelijk uit glad spierweefsel. Als dit zich gaat opspannen kun je last krijgen van buik-of maagkrampen.
Maar hoe gespannener dit spierweefsel blijft hoe trager de passage van de inhoud van je darmen verloopt. Dit zorgt ervoor dat schadelijke bacteriën in je darmen aanwezig blijven met diarree tot gevolg.
Tot slot heeft cortisol ook een heel negatieve invloed op je darmflora. Omdat dit stresshormoon ook je immuunsysteem behoorlijk in de war kan brengen gaat dit soms net je goede darmbacteriën in plaats van je slechte darmbacteriën aanvallen.
Symptoom 6: Minder zin in seks
Minder zin in seks is niet meteen een gevaarlijk gevolg van chronische stress maar het is wel vervelend, vooral als je een relatie hebt.
Naast het feit dat je wel belangrijker zaken aan je hoofd hebt dan seks, speelt ook je hormonenspiegel een belangrijke rol bij een verminderd libido.
Tijdens een wetenschappelijk onderzoek werd het stressniveau bij 30 vrouwen in kaart gebracht. Daarna werd hun seksuele opwinding tijdens het kijken naar een erotische film gemeten. Wat bleek? De vrouwen met hoge cortisolwaarden in hun lichaam ervoeren minder seksuele opwinding dan degenen met een laag cortisolniveau.
Bij mannen kan er door te hoge cortisolwaarden iets mislopen in de manier waarop de hersenen berichten sturen om de bloedtoevoer naar de penis te sturen.
In gevaarlijke situaties is de bloedtoevoer naar andere delen van het lichaam namelijk veel belangrijker. De penis helpt het lichaam helemaal niet om te overleven. Gevolgen hiervan zijn vaak erectieproblemen.
Kun je ziek worden van stress?
Het antwoord op deze vraag is heel duidelijk: Ja, van stress kun je behoorlijk ziek worden!
Ik vermelde het eerder al even kort: cortisol heeft een heel negatieve invloed op je immuunsysteem.
Is je immuunsysteem verzwakt dan vecht het niet goed meer tegen ziekmakers zoals bacteriën, virussen en schimmels. Het gevolg hiervan is dat je veel gevoeliger wordt voor allerlei aandoeningen en ziektes.
Ooit al eens een verkoudheid gehad die maar niet over ging of een wondje dat maar niet genas? Las van een constant zeurende pijn in je spieren en gewrichten waar dokters geen verklaring voor vinden? Ook dit kunnen gevolgen van stress zijn.
Een verzwakt immuunsysteem kan trouwens ook makkelijker fouten maken en eigen goede lichaamscellen aanvallen. Hierdoor kun je verschillende auto-immuunziektes ontwikkelen. Een voorbeeld van zo’n auto-immuunziekte is spierreuma.
Een immuunsysteem dat niet goed meer werkt kan er trouwens ook voor zorgen dat je lichaam een intolerantie gaat ontwikkelen voor bepaalde stoffen. Vaak zijn dit stoffen die in je normale voeding voorkomen en die je vaak eet zoals bijvoorbeeld melkproducten of gluten.
Als tegenreactie gaat je lichaam dan antigenen ontwikkelen. Detecteert je immuunsysteem deze antigenen dan gaat het een bepaald soort immunoglobuline aanmaken.
Deze stof kun je vergelijken met een agent die inbrekers (antigenen) inrekent. Bij dit gevecht komen er toxische stoffen vrij die ontstekingen in het gehele lichaam kunnen veroorzaken.
Gevolgen van stressklachten voorkomen?
Alle bovenstaande gevolgen van stress zijn behoorlijk heftig. En deze gevolgen zullen daadwerkelijk optreden wanneer jij niks aan je stressklachten doet.
Veel mensen denken dat stress nu eenmaal bij het dagelijks leven hoort. Maar gelukkig hoeft dit niet zo te zijn. Ik heb een heel efficiënte tip voor jou.
Er bestaan heel efficiënte manieren om met stressgevoelens en spanningsklachten om te gaan.
In mijn e-boek ‘Het Stressvrij Geheim’ ga ik er dieper op in. Doe allereerst de gratis Stresstest hieronder.
Na deze test krijg je je persoonlijke resultaten te zien en krijg je ook het e-boek helemaal gratis in je mailbox toegestuurd.
