De symptomen van hyperventilatie kunnen heel intens zijn. Hoewel er vaak wordt beweerd dat dit een vrij onschuldige aandoening is, kan chronische hyperventilatie wel voor algemene gezondheidsproblemen zorgen.
Een aanval van hyperventilatie ontstaat vrijwel altijd met het gevoel dat je te weinig lucht binnenkrijgt. Dit beangstigende gevoel kan heel wat lichamelijke reacties uitlokken.
Hyperventilatie kan je plots overvallen, maar kan ook sluimerend aanwezig zijn. In dit geval spreken we van chronische hyperventilatie. Als je hier meer over wilt weten, lees dan verder!
Doel van dit artikel: In dit artikel maak je kennis met enkele veel voorkomende symptomen van (chronische) hyperventilatie.
Daarnaast zal ik je uitleggen wat hyperventilatie precies is en heb ik het over de gevolgen. Ik zal eindigen met een tip om hyperventilatie te stoppen.
De meest voorkomende symptomen van chronische hyperventilatie
Bij hyperventilatie is het vooral de ademhaling die een grote rol speelt. Als je een hyperventilatieaanval krijgt, dan voelt dit alsof je niet voldoende lucht binnenkrijgt bij het ademen. Er bestaat zowel acute als chronische hyperventilatie.
Acute hyperventilatie
Acute hyperventilatie is vrij goed herkenbaar. Als je overvallen wordt door een paniekaanval of een ogenblik van extreme angst kan je het gevoel krijgen dat je plots in ademnood komt.
Uit onderzoek van de Indiana University of Medicine is gebleken dat de voornaamste oorzaak van acute hyperventilatie acute of chronische angst is.
Die angst veroorzaakt dan de verkeerde ademhaling waardoor je gaat hyperventileren.
Hierdoor ga je op een totaal verkeerde manier ademen waardoor verschillende processen in het lichaam verkeerd dreigen te lopen.
Daardoor kan je een reeks van vervelende lichamelijke en psychische symptomen krijgen. Welke symptomen je dan precies ervaart, komt later in dit artikel aan bod.
Chronische hyperventilatie
Bij chronische hyperventilatie adem je systematisch op een verkeerde manier. Omdat je deze manier van ademen zo gewoon bent, krijg je bij chronische hyperventilatie niet vaak acute aanvallen, maar kan dit wel zorgen voor algemene gezondheidsproblemen.
Als je systematisch verkeerd ademt, dan krijg je een tekort aan koolstofdioxide in het lichaam waardoor allerlei processen in het lichaam verkeerd kunnen lopen.
Zo kun je bijvoorbeeld last krijgen van pijnlijke spieren, een verminderde algemene conditie of een tekort aan vitaminen en mineralen.
Chronische hyperventilatie wordt ook wel het hyperventilatiesyndroom genoemd.
Waarom ademen we?
Als je inademt krijg je zuurstofrijke lucht binnen. Deze lucht gaat eerst naar je longen en gaat van daaruit via het bloed naar je spieren.
In je spieren zorgt de zuurstof voor verbranding van allerlei voedingsstoffen waardoor het lichaam energie krijgt. Tijdens die verbranding komt er koolstofdioxide vrij.
Via het bloed gaat deze koolstofdioxide weer naar de longen zodat dit het lichaam weer kan verlaten. Hoewel deze koolstofdioxide tijdens het uitademen het lichaam verlaat, heeft deze tijdens het verblijf in het lichaam een belangrijke functie.
Koolstofdioxide neemt immers belangrijke mineralen en vitaminen mee en geeft deze op zijn tocht naar de longen af aan verschillende organen. Ook speelt koolstofdioxide een grote rol bij het op peil houden van de zuurtegraad van het lichaam.
Als je op de juiste manier ademt, dan verloopt dit proces prima. Hierdoor zul je je dan in optimale conditie voelen. Adem je verkeerd, dan kan er heel wat fout lopen.
Bij hyperventilatie haal je dieper en sneller adem dan bij een normale ademhaling. Hierdoor raakt het evenwicht tussen zuurstof en koolstofdioxide verstoord waardoor je de typische symptomen van hyperventilatie krijgt.
De gevolgen van hyperventilatie
Een hyperventilatieaanval wordt vaak uitgelokt door bepaalde zaken of situaties. Als jij je bijvoorbeeld heel onwennig voelt in sociale situaties, kan je hierbij zo extreem angstig worden dat je gaat hyperventileren.
Dit heel beangstigende gevoel wil je natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Hierdoor ga je bepaalde situaties vermijden en kun je in een sociaal isolement terechtkomen.
Chronische hyperventilatie is geen ziekte op zich, maar kan wel voor andere gezondheidsproblemen zorgen. Bij chronische hyperventilatie adem je vrijwel altijd op een verkeerde manier.
Er wordt niet voldoende koolstofdioxide getransporteerd waardoor bepaalde lichaamscellen niet van de nodige voedingsstoffen worden voorzien.
Koolstofdioxide regelt ook de PH-waarde in het lichaam. Als de zuurtegraad van het lichaam niet door koolstofdioxide geregeld kan worden, gaat het lichaam op zoek naar andere manieren om deze PH-waarde constant te houden.
Meld je aan voor mijn gratis training:
In 5 stappen naar een stress- en zorgen vrij leven
Leer in onze training leer je hoe:
Verschillende lichaamsprocessen kunnen hierdoor helemaal ontregeld worden, waardoor je chronisch ziek wordt.
Symptomen van hyperventilatie
1. Ademnood en een benauwd gevoel
Een intens gevoel van angst of paniek kan je letterlijk de adem benemen waardoor je het gevoel krijgt dat je in ademnood geraakt.
Een eerste reactie is dan happen naar lucht of heel diep en snel ademhalen. Meestal ga je dan vanuit de borst ademen in plaats van vanuit de buik waardoor je de controle over je ademhaling helemaal verliest en een benauwd gevoel krijgt.
2. Pijn op de borst
Normaal ademhalen doe je vanuit je buik. Tijdens een hyperventilatieaanval ga je echter vanuit de borst ademhalen. Alle spieren rondom je borstkas spannen zich dan samen om deze ongewone reflex te kunnen uitvoeren.
Net omdat dit voor de borstkas een onnatuurlijk mechanisme is, kun bij hyperventilatie een intense pijn op de borst ervaren.
3. Overmatig zweten
Een acute aanval van hyperventilatie ontstaat door angst of paniek. Hierdoor gaat je hart sneller kloppen en vernauwen je bloedvaten wat je lichaamstemperatuur doet stijgen.
Om je lichaamstemperatuur op peil te houden gaan de eccriene klieren (zweetklieren die zich over heel het lichaam bevinden) vocht produceren om je lichaamstemperatuur weer te doen dalen. Vandaar dat je tijdens een aanval van hyperventilatie overmatig kunt zweten.
4. Trillende ledematen en spieren
Eerder zagen we al dat door verkeerd te ademen het lichaam te veel koolstofdioxide uitstoot. Hierdoor dalen de koolzuurgaswaarden in het bloed zodat dit minder zuur wordt.
Als reactie hierop gaan de spieren melkzuur aanmaken om de zuurtegraad in het lichaam te herstellen. Dit is een vrij intensief proces voor de spieren waardoor ze kunnen gaan trillen of samentrekken.
5. Hartkloppingen
De hartkloppingen die je bij hyperventilatie kunt ervaren hebben net als trillende ledematen en spieren te maken met de zuurtegraad in het lichaam.
Ook het hart is immers een spier en spant zich net zoals de andere spieren in het lichaam ook in om de PH-waarde van het lichaam weer op peil te krijgen. Deze inspanningen van het hart uiten zich in hartkloppingen.
6. Duizeligheid of zich ijl in het hoofd voelen
Ook de duizeligheid die je kunt ervaren bij hyperventilatie heeft te maken met een verkeerde ademhaling.
Een te lage concentratie koolstofdioxide in het lichaam zorgt voor een vernauwing van de bloedvaten waardoor de hersenen minder zuurstof krijgen en je duizelig of ijl in het hoofd kunt worden.
7. Droge mond
In normale omstandigheden – behalve als je verkouden bent – adem je in langs de neus. Hierdoor wordt de lucht die je inademt verwarmd en bevochtigd.
Bij hyperventilatie hap je meestal via de mond naar adem. De lucht – die van nature droger is dan het menselijke lichaam – wordt dus niet eerst bevochtigd waardoor je een droge mond krijgt.
8. Angst voor de angst
Omdat de symptomen van hyperventilatie zo intens kunnen zijn, ontstaat er bij heel wat mensen angst voor de angst. Angst voor iets of voor een bepaalde situatie lokt een hyperventilatie aanval uit.
Ook de angst om nog eens een aanval te krijgen speelt een grote rol bij hyperventileren. Zo komt iemand met hyperventilatie vaak in een vicieuze cirkel terecht die heel moeilijk te doorbreken is.
Specifieke symptomen bij chronische hyperventilatie
Zowel bij acute hyperventilatie als bij chronische hyperventilatie speelt de manier waarop je ademt een grote rol. Bij chronische hyperventilatie zijn de symptomen vaak niet zo uitgesproken en meestal sluimerend aanwezig.
Het grote probleem bij chronische hyperventilatie is dat men systematisch verkeerd ademt. Als je chronische hyperventilatie hebt, heb je jezelf eigenlijk aangeleerd om verkeerd te ademen.
Een correcte ademhaling komt vanuit de buik terwijl mensen met chronische hyperventilatie te veel vanuit de borst ademen. Hierdoor is hun ademhaling altijd sneller en dieper en is het evenwicht tussen opname van zuurstof en afgifte van koolstofdioxide volledig verstoord.
Bekijk hieronder ook de video van Belisa Vranich, psychologe, die vertelt over correct ademen:
Chronische hyperventilatie geeft ongeveer dezelfde klachten als acute hyperventilatie, maar sommige symptomen zijn specifiek voor chronische hyperventilatie.
1. Vermoeidheid
Bij chronische hyperventilatie word je als het ware moe van snel en diep te ademen. Je ademt systematisch op een verkeerde manier, waardoor koolstofdioxide je lichaam te snel verlaat.
Omdat deze koolstofdioxide een belangrijke rol speelt bij het transporten van vitaminen en mineralen naar de verschillende organen krijgen deze vaak helemaal niet of niet op tijd deze stoffen geleverd. Hierdoor kun je je bijzonder vermoeid gaan voelen.
Bovendien zorgt koolstofdioxide er ook voor dat de zuurtegraad in je lichaam op peil blijft. Je lichaam zal dus extra moeten werken om deze zuurtegraad op andere manieren te regelen en dit kan voor het lichaam bijzonder vermoeiend zijn.
2. Hoofdpijn
Door een systematisch verkeerde ademhaling hebben mensen met chronische hyperventilatie vaak hoofdpijn. Een te lage concentratie koolstofdioxide in het lichaam zorgt voor een vernauwing van de bloedvaten waardoor er minder zuurstof naar de hersenen gaat.
Chronische hyperventilatie heeft echter ook veel met stress en angst te maken en deze emoties zijn natuurlijk ook vaak oorzaken van hoofdpijn.
3. Vaak zuchten en geeuwen
Als je chronische hyperventilatie hebt, dan haal je – meestal zonder dat je dit zelf weet – snel en diep adem. Hierbij ga je eigenlijk tegen het natuurlijke ademhalingsmechanisme in.
Een goede ademhaling verloopt immers rustig en komt vanuit de buik. Het lichaam voelt aan dat deze manier van ademhalen niet natuurlijk is, maar iemand met chronische hyperventilatie wil kost wat kost ademhalen op de manier die ze zich zelf hebben aangeleerd. Daarom gaat dit vaak gepaard met zuchten en geeuwen.
4. Concentratiestoornissen
Je hersenen hebben voldoende zuurstof nodig om optimaal te kunnen werken. Iemand met chronische hyperventilatie heeft te weinig koolstofdioxide in het bloed waardoor de bloedvaten zich vernauwen.
Hieronder vallen dus ook de bloedvaten die naar de hersenen gaan. Omdat er niet voldoende zuurstof naar de hersenen gaat, vermindert ook de concentratie.
5. Slapeloosheid
Chronische hyperventilatie treedt vaak op na perioden van intense stress. Het is algemeen bekend dat te veel stress zorgt voor piekeren waardoor je uiteraard slecht slaapt.
Toch is ook een verkeerde ademhaling bij chronische hyperventilatie een oorzaak van slapeloosheid. Rustig en op een correcte manier ademhalen zou tijdens het slapen een natuurlijke reflex moeten zijn.
Als je echter aan chronische hyperventilatie lijdt, dan ben je zo gewoon geraakt aan een verkeerde manier van ademen, dat je deze ook tijdens het slapen volhoudt.
Hierdoor heeft je lichaam ook tijdens je nachtrust veel te weinig koolstofdioxide zodat het blijft energie verbruiken om alle lichaamsprocessen in stand te houden.
6. Een opgeblazen gevoel en buikpijn
Door de ademnood die je ervaart heb je de neiging om naar lucht te happen waardoor je meer lucht binnenkrijgt dan goed voor je is.
Deze extra lucht komt niet alleen in je longen terecht, maar ook in je maag. Daarom kun je vaak een opgeblazen en winderig gevoel en buikpijn hebben bij chronische hyperventilatie.
7. Angstig gevoel
Net omwille van de verscheidenheid en intense symptomen kan hyperventilatie je een angstig gevoel bezorgen. Heel wat mensen denken bij ademnood, een drukkend gevoel op de borst en zweten meteen het ergste: een hartaanval, een beroerte, enz. ...
Het probleem is ook vaak dat net door deze verscheidenheid aan symptomen het meestal langer duurt voor een arts de diagnose van chronische hyperventilatie kan vaststellen.
Ook het uitblijven van een correcte diagnose zorgt bij mensen met chronische hyperventilatie voor de nodige spanning en angst.
Hyperventilatie stoppen
De symptomen van hyperventilatie kunnen een heel negatieve invloed hebben op je dagelijkse leven. Zo kunnen slapeloosheid en concentratieproblemen ervoor zorgen dat je behoorlijk in de war geraakt en je ondermaats presteert in alles wat je doet.
Eenmaal je een hyperventilatieaanval hebt doorgemaakt, kun je zo bang zijn dat je dit nog een keer zult meemaken, dat dit net een nieuwe aanval in de hand werkt.
De symptomen van hyperventilatie tegengaan of stoppen is iets wat je kunt leren. Neem contact met mij op voor meer informatie: info@beterinbalans.nl
